وقتی پدران و مادران، فرزندان کشته شده خود بر اثر اصابت موشک ساخت ایران در روستای دورافتاده دروزیها -پرتاب شده از لبنان- را به خاک میسپرند، صداهای شیون و عزاداری و تصاویر تابوتهای سفید، از نامطمئن بودن شرایط منطقه و ترس از امکان وقوع یک جنگ گستردهتر حکایت دارند.
حمله راکتی مرگبار روز شنبه ششم مرداد به روستای مجدل شمس در بلندیهای جولان تحت کنترل اسرائیل، ۱۲ کودک را در یک زمین فوتبال کشت.
آنان اکنون آخرین قربانیان حملههای حزبالله به شمال اسرائیل هستند.
دروزیها یک گروه قومی مذهبی عربزبان هستند که به مذهب دروزی پایبند هستند و در اسرائیل، لبنان، سوریه و اردن زندگی میکنند.
عنان وهابی، استاد دانشگاه حیفا، متخصص امنیت ملی، به ایراناینترنشنال گفت: «مقیاس این کشتار بزرگترین تلفات غیرنظامی در اسرائیل از هفتم اکتبر است. دروزیها و اسرائیلیها هنوز عزادار هستند و تلاش میکنند با این ضایعه بزرگ کنار میآیند.»
وهابی نیز خود دروزی اسرائیلی است.
او افزود: «این حمله بیسابقهای بود که کودکان بیگناه و زیبا را کشت. تنها گناه آنها این بود که آمده بودند فوتبال بازی کنند.»
وضعیت پیچیده دروزیهای بلندیهای جولان به تراژیکترین شکل ممکن برجسته شده است. وهابی گفت که افراد ساکن در این منطقه در گذشته هویت کهن سوری داشتند اما اکنون وابستگی فزایندهای به اسرائیل دارند؛ به ویژه نسل جوان که برخی از آنها در ارتش اسرائیل خدمت میکنند: «آنها مجبور به خدمت نیستند و با ثبتنام، داوطلب میشوند.»
در مقابل، دروزیهای دیگر در اسرائیل در ارتش و پلیس خدمت میکنند؛ از جمله در جنگ علیه حماس و بسیاری از آنها در ارتش اسرائیل و دولت به درجات بالایی رسیدهاند.
مردم بلندیهای جولان ساکنان اسرائیل هستند و عده زیادی انتخاب میکنند که شهروندی اسرائیل را داشته باشند.
از زمان جنگ داخلی سوریه و بعد حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، شهروندی اسرائیل از سوی دروزیها در این منطقه به طور قابل توجهی افزایش یافت.
پس از جنگ خاورمیانه در سال ۱۹۶۷، اسرائیل بلندیهای جولان در سوریه را تصرف کرد و در سال ۱۹۸۱ عملا آن را ضمیمه خاک خود کرد.
برای دروزیها، هویت و تاریخشان پیچیده و چندوجهی است.
وهابی گفت: «باید بگویم که اولین هویت برای دروزیها هویت دروزی است و ما پرچم خود را داریم. دوم هویت، هویت ملی است.»
او افزود: «ما پیامهای زیادی از همه بخشهای جامعه اسرائیل دریافت کردهایم که به ما تسلیت میگویند و در این دوران سخت در کنار ما ایستادهاند.»
وهابی گفت که دروزیهای سوریه عصبانی هستند و حزبالله را «حزب شیطان» مینامند.
او گفت دروزیهای لبنان حرفی نمیزنند و سعی میکنند از رویارویی با این گروه نظامی شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی که بر لبنان مسلط است، اجتناب کنند: «ما میتوانیم صداهایی را بشنویم که از دروزیهای سوریه میگویند حزبالله، حزب شیطان.»
گریزی از ژئوپلیتیک نیست
گریزی از ژئوپلیتیک منطقه بدون توجه به هویت قومی و مذهبی وجود ندارد.
دانیال هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل در یک کنفرانس مطبوعاتی از محل حادثه مجدل شمس گفت موشکی که به این منطقه اصابت کرد یک «فلق-۱ ساخت ایران» بود.
این موشک دارای ۵۳ کیلوگرم مواد منفجره بود.
مقامهای اطلاعاتی ایالات متحده گفتند هیچ شکی وجود ندارد که حزبالله این حمله را انجام داده اما آنچه مشخص نیست این است که آیا این کودکان هدف بودهاند یا اینکه حزبالله اشتباه شلیک کرده است.
مقامهای اسرائیلی به سرعت از جامعه دروزی حمایت کردند و تهران را مقصر دانستند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، روز دوشنبه در جریان دیدار از مجدل شمس وعده «پاسخی سخت» داد.
حزبالله مسئولیت این حمله را قبول نکرده اما گفته است حملاتی را «به اهداف نظامی در مناطق مجاور» انجام داده است.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، روز دوشنبه در حالی که با نخستوزیر در مجدل شمس بود، گفت: «یک کودک یهودی که در مرز غزه در روز هفتم اکتبر به قتل رسید و یک کودک دروزی که در بلندیهای جولان به قتل رسید یکسان هستند. اینها فرزندان ما هستند.»
یک نقطه عطف؟
برخی کارشناسان معتقدند این حادثه مرگبار میتواند نقطه عطفی در درگیری میان اسرائیل و حزبالله باشد.
بهنام بن طالبلو از بنیاد دفاع از دموکراسیها گفت که پاسخ اسرائیل احتمالا شدید خواهد بود و از آن به عنوان «بازدارندگی با مجازات» یاد کرد.
به گفته بن طالبلو، «سوال واقعا این است که کجا و چه زمانی» این پاسخ صورت میگیرد.
بن طالبلو گفت که شماری از عوامل، مانند انتخابات ریاست جمهوری آتی آمریکا، تعیین میکند که اسرائیل تا چه حد میتواند در واکنش به حزبالله پیش رود.
او گفت: «اگر اسرائیل به دنبال ایجاد بازدارندگی باشد، ممکن است بازدارندگی کوتاه مدت باشد. ایران، حزبالله و بسیاری از عوامل دیگر فکر میکنند که در اینجا یک ابزار کنترلی وجود دارد، چون ممکن است ایالات متحده بخواهد از یک درگیری نظامی اجتناب کند یا ممکن است بخواهد با نزدیکتر شدن به انتخابات، حتی از احتمال تشدید تنش جلوگیری کند.»
روز دوشنبه، ایالات متحده حمایت خود را از اسرائیل اعلام کرد اما همچنان به متحد خود در خاورمیانه در مورد تشدید تنش با حزبالله هشدار داد.
به گزارش کاخ الیزه، امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، روز دوشنبه از مسعود پزشکیان، رییسجمهوری ایران خواست تا از تشدید تنش نظامی در منطقه خودداری کند.
مرکز تحقیقات و آموزش آلما مستقر در شمال اسرائیل ارزیابیای را منتشر کرده که میگوید حزبالله خود را در وضعیت «برد-برد» میبیند؛ یعنی بدون در نظر گرفتن نتیجه، از شرایط سود میبرد.
در این گزارش که از سوی ساریت زهاوی، بنیانگذار آلما تهیه شده، آمده است که «حزبالله میخواهد اسرائیل را به یک درگیری تمام عیار با هدف تحکیم قدرت در لبنان» بکشاند.
او در گزارش آلما با اشاره به حمله موشکی اخیر نوشت: «چنین فاجعه بزرگی که منجر به چندین کشته شد، میتواند واکنش قابل توجهی از سوی اسرائیل برانگیزد. در ساعات و روزهای آینده، ما باید بررسی کنیم که آیا این رویداد واقعا یک لحظه مهم را رقم میزند یا نه.»